Historische maximumkaarten

Drie kaarten uit 1898 en 1899 kunnen gekwalificeerd worden als de vroegst bekende Nederlandse maximumkaarten. De blauwe 5-cent zegel die op beide kaarten is gebruikt laat Prinses Wilhelmina zien uit de serie Wilhelmina met hangend haar die uitgegeven werd vanaf 1891. Tot nu toe was een kaart uit 1901 met een afbeelding van Koningin Wilhelmina uit de bontkraagserie gemeld als zijnde de oudst bekende.


Wat is er zo speciaal aan deze kaarten? Enkele feiten uit 1898 op een rijtje.


Na het overlijden in 1890 van Koning Willem III van Nederland werd zijn dochter Prinses Wilhelmina (geboren 31 augustus 1880) feitelijk koningin. Echter zij was op dat moment slechts 10 jaar oud en de Nederlandse wet schreef voor dat zij pas vanaf 18- jarige leeftijd tot koningin ingehuldigd kon worden. Tot die tijd werd haar moeder Koningin-Moeder Emma benoemd tot regentes. In 1898 was het dan zover. Op 6 september van dat jaar vond de plechtige inhuldiging plaats in het Paleis op de Dam en in de Nieuwe Kerk te Amsterdam.


Tot zover de feiten en dan nu de kaarten. Beide zijn aan de beeldzijde gefrankeerd met de 5-cent postzegel met het portret van prinses Wilhelmina. Beide zijn verzonden naar een adres in het Belgische plaatsje Chimay in Wallonië, niet ver van de grens met Frankrijk. De geadresseerde, Madame Bauret blijkt bij nazoeking een dame te zijn met adellijke voorouders. De vroegste vermelding van de familienaam Bauret is uit de 14e eeuw. De streek in het zuiden van België is vooral bekend om de aanwezigheid van de prinsen van Chimay.


Eerste historische maximumkaart

Historische Maximumkaart 01


De eerste kaart is geschreven op 29 augustus en op 30 augustus 1898 vanuit Amsterdam verzonden naar Chimay. Aan de adreszijde is een aankomststempel geplaatst waaruit blijkt dat de kaart op diezelfde dag 's avonds laat aangekomen is in Chimay. De tekst op de kaart luidt: 29 Aôut 98 , Ville superbe qu'n Amsterdam temps magnifique, Amities Charles .....


Het komt er op neer dat de afzender Charles Amsterdam een geweldige stad vind en dat hij daar een fantastische tijd heeft.
Je zou kunnen veronderstellen dat de afzender van de kaarten ook van adellijke afkomst is en dat hij in Amsterdam aanwezig was om de inhuldiging van Wilhelmina bij te wonen. De datum van verzending, 30 augustus, maakt deze kaart zo bijzonder. Op die datum was Wilhelmina nl. nog prinses. Een dag later werd zij 18 jaar en op 6 september werd zij ingehuldigd en de nieuwe koningin van Nederland.


Maximumkaart prinses Wilhelmina

Historische Maximumkaart 2


De tweede kaart is uitgegeven t.g.v. de 18e verjaardag van prinses Wilhelmina. Deze kaart is verzonden op 6 oktober 1898 vanuit 's-Gravenhage en aangekomen op diezelfde dag 's avonds laat in Chimay. Op dat moment in oktober is zij al koningin en woonachtig op paleis Noordeinde in Den Haag. De eerste postzegels waarop Wilhelmina als koningin te zien is verschijnen eerst in 1899. Van de postzegels uit 1872-1888 waarop Koning Willem III staat afgebeeld kunnen geen maximumkaarten bestaan aangezien deze in een tijd gebruikt werden waarin er eenvoudig weg geen prentbriefkaarten bestonden.


Maximumkaart Eerste Haagse Vredesconferentie

Maximumkaart Eerste Haagse Vredesconferentie


Om het verhaal nog completer te maken is hierbij een derde maximumkaart afgebeeld die in 1899 vanuit Den Haag werd verstuurd ten tijde van de Eerste Haagse Vredesconferentie. Recent opgedoken bij een Portugese handelaar in maximumkaarten is ook deze kaart terug in Nederland. De geadresseerde is ook nu weer, net als de kaarten uit 1898, Madame Bauret. Zij woonde in het Waalse plaatsje Chimay, Nu is deze kaart echter verzonden naar een villa in de Belgische kustplaats Ostende met als aankomstdatum 25 juli 1898. Na enig zoekwerk is het adres Rue de Vienne, tegenwoordig de Kemmelbergstraat. Het is bekend dat de Belgische Koning Leopold II toentertijd een villa bezat in Ostende.


Die villa was gevestigd aan de Rue Royale, thans de Koningsstraat. Laat deze Rue Royale nu net de Rue de Vienne kruisen, gelegen vlak aan de kust. Om daar te kunnen wonen, vlakbij de Koning van België moet je toch wel van aanzienlijke, adellijke komaf zijn. De afzender kan hierbij het juiste gevoel dat nodig is voor het vervaardigen van maximumkaarten niet ontzegd worden. Gezien het handschrift gaat het hoogstwaarschijnlijk steeds over dezelfde afzender. Dit is al de derde, vroege Nederlandse maximumkaart die in korte tijd boven water is gekomen.